Page 36 - การค้าชายแดนไทย-ลาว ภายใต้ร่มเงาของเงินบาท

จตุรงค์ บุนนาค

ทองค า ที่เป็นจุดเชื่อมต่อของ ไทย-ลาว-เมียนมา นอกจากนี้แล้วยังมีเจ้าหน้าที่จาก

หน่วยงานรับผิดชอบบางกลุ่ม และผู้มีอิทธิพลในพื้นที่คอยให้การสนับสนุนอยู่

เบื้องหลัง จากการประมาณการคาดว่ามีการลักลอบขนส่งสินค้าไม่น้อยกว่าร้อยละ

40-50 ของสินค้าในระบบ และมีการประเมินไว้ไม่ต่ ากว่า 3-4 เท่าของปริมาณการค้า

ในระบบในเขตการค้าชายแดนภาคเหนือตอนบนของไทย ทั้งนี้เพราะการจัดเก็บภาษี

สินค้าบางรายการของทั้งสองประเทศ มีอัตราการเก็บภาษีที่สูง (ร้อยละ30-60 ของ

ราคาสินค้าในไทย) และมีขั้นตอนทางศุลกากรที่ยุ่งยากเสียเวลา กล่าวคือ หากท า

การค้าในระบบอาจต้องใช้เวลา 1-2 วัน แต่ถ้าเป็นการค้านอกระบบจะสามารถส่ง

สินค้าได้ในทันที ดังนั้นจึงท าให้ผู้ประกอบการพยายามหลีกเลี่ยงด้วยการท าการค้า

นอกระบบ (กาญจนา โชคถาวร, 2554) นอกจากนี้แล้วลาวยังมีการจัดเก็บภาษีในแต่

ละครั้งที่ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของศุลกากรและความเข้มงวดในแต่ละด่านไม่

เท่ากัน (ศุภลักษณ์ จิรรัตน์สถิต, 2559) และมีการก าหนดกฎระเบียบที่เข้มงวดเพื่อ

เป็นการกีดกันทางการค้าที่ไม่ใช่ภาษี เช่น สินค้าไทยบางประเภทซึ่งเป็นที่นิยมของ

คนลาว แต่จะถูกก าหนดปริมาณการน าเข้าหรือบางประเภทถูกห้ามน าเข้าเลย (ธนา

จงสิทธิผล และเสรี วงษ์มณฑา, 2558) แม้แต่การค้าในระบบซึ่งสินค้าที่ขนส่งข้ามจาก

ไทยมายังลาวและผ่านขั้นตอนทางศุลกากรของทั้งไทยและลาวแล้วอย่างถูกต้อง เมื่อ

กระจายสินค้าไปยังแขวงต่าง ๆ ในลาว ยังต้องเจอปัญหาการจัดเก็บภาษีซ้ าซ้อนอัน

เนื่องมาจากนโยบายส่วนกลางกับแขวงต่าง ๆ ไม่เป็นแนวทางเดียวกัน แต่ละแขวงมี

อ านาจในการแสวงหารายได้ของตนเอง (สุณัฐวีย์ น้อยโสภา, 2557) ดังนั้นการลักลอบ

ขนส่งสินค้าจากไทยไปยังลาวที่ไม่ผ่านระบบภาษี ณ ด่านศุลกากรจึงเป็นทางเลือกที่

ผู้ประกอบการยังคงใช้อยู่ในปัจจุบัน

การค้าชายแดนไทย-ลาว ภายใต้ร่มเงาของเงินบาท 25