Page 27 - การค้าชายแดนไทย-ลาว ภายใต้ร่มเงาของเงินบาท
P. 27
จตุรงค์ บุนนาค
2.1 พัฒนาการของสื่อกลางในการช าระค่าสินค้าและบริการ
การค้าชายแดนไทย-ลาว
ในอดีตผ่านมาการค้าขายในแถบภูมิภาคลุ่มน้ าโขงจะใช้รูปแบบการ
แลกเปลี่ยนสินค้า หรือ Barter Trade การซื้อขายแลกเปลี่ยนจะท ากันในพื้นที่
ใกล้เคียงกัน ซึ่งจะมีพ่อค้าหรือเกษตรกรในพื้นที่จะเป็นผู้รวบรวมผลผลิตที่มากเกิน
ความต้องการ บรรทุกเกวียนในช่วงว่างเว้นจากการท าไร่ ท านา เดินทางไปยังชุมชน
ใกล้เคียงเพื่อแลกเปลี่ยนสินค้าที่ชุมชนตัวเองขาดแคลน การตกลงแลกเปลี่ยนไม่ได้
มุ่งหวังผลก าไรหรือการสะสมทุนเป็นเพียงแค่การด ารงชีพ ต่อมาการซื้อขาย
แลกเปลี่ยนระหว่างภูมิภาคเริ่มมีการพัฒนาขึ้น มีพ่อค้าฮ่อจากยูนานได้น าผ้าแพร
เครื่องเหล็ก จานชาม พ่อค้าลาวชาวหลวงพระบางได้น า ผ้าไหม งาช้าง ครั่ง พ่อค้า
ล้านนาจากเมืองน่านได้น าเกลือสินเธาว์ พ่อค้าล้านนาจากเชียงใหม่ได้น า ข้าว ฝ้าย
งาช้าง ก ายาน ครั่ง ขี้ผึ้ง และพ่อค้าลาวจากเวียงจันทน์ได้น า งาช้าง ของป่า ไม้ส าหรับ
ย้อมผ้า โดยแต่ละท้องถิ่นก็เดินทางมาค้าขายแลกเปลี่ยนกัน (เนื้ออ่อน ขรัวทองเขียว,
2560) การค้าขายแลกเปลี่ยนสินค้ามีปริมาณที่มากและหลากหลายขึ้น จึงเริ่มใช้วัตถุ
มีค่าเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนสินค้าระหว่างกัน เช่น โลหะเงิน ซึ่งธนาคารแห่ง
ประเทศไทย ได้กล่าวถึงพัฒนาการของเงินตราไทยไว้ในหนังสือครบรอบ 100 ปี
ธนบัตรไทย พ.ศ. 2445-2545 ว่า เงินพดด้วง (Pot Duang) เป็นเงินตราที่ใช้มาตั้งแต่
สมัยสุโขทัย มีสัณฐานกลมผลิตจากแท่งเงินขนาดเล็กที่ทุบปลายทั้งสองข้างให้คดงอ
เข้าหากันเหมือนตัวด้วงจึงเชื่อว่าเป็นที่มาขอค าว่าพดด้วง ซึ่งในอาณาจักรล้านช้าง
เรียกว่า เงินหมากค้อ นอกจากนี้ยังมีการใช้เงินที่ผลิตจากโลหะเงินหลอมเป็นแท่ง
เรียกว่า เงินฮาง มีลักษณะคล้ายรางข้าวหมู มีน้ าหนักเงินประมาณ 350-500 กรัม
การค้าชายแดนไทย-ลาว ภายใต้ร่มเงาของเงินบาท 16
